چهارنظام دستگاه تراش

چهارنظام دستگاه تراش

چهارنظام یکی از تجهیزات اصلی دستگاه تراش برای گرفتن قطعه‌کار است.

✨ چهارنظام منظم (Self-Centering 4-Jaw Chuck)

هر چهار فک هم‌زمان و هماهنگ حرکت می‌کنند.

قطعه به طور خودکار در مرکز قرار می‌گیرد.

مناسب قطعات گرد، استوانه‌ای یا چندضلعی متقارن.

سریع و راحت، اما انعطاف کمتری دارد.

برای تولید انبوه و کارهایی که سرعت مهم است کاربرد دارد.

✨ چهارنظام نامنظم (Independent 4-Jaw Chuck)

هر فک به صورت مستقل با آچار تنظیم می‌شود.

قطعه می‌تواند شکل‌های مربع، مستطیل یا نامتقارن داشته باشد.

تنظیم زمان‌بر است و معمولاً با ساعت اندازه‌گیری انجام می‌شود.

دقت بالاتری برای کارهای حساس و نامتقارن دارد.

برای کارگاه‌های تعمیرات و ماشین‌کاری دقیق ضروری است.

🏭 برندها
🔹 یونیورسال (Universal)

اصطلاح “یونیورسال” هم به نام برند اشاره دارد و هم گاهی در بازار به معنای “منظم/خودمرکز” استفاده می‌شود.

برند Universal (عمدتاً تولید چین یا هند) چهارنظام‌های منظم و نامنظم تولید می‌کند.

کیفیت متوسط تا خوب.

قیمت مناسب‌تر نسبت به برندهای کره‌ای یا اروپایی.

برای کارگاه‌های عمومی و نیمه‌صنعتی گزینه اقتصادی است.

🔹 فوردا (FORDA – Korea)

برند معتبر کره‌ای در زمینه سه‌نظام و چهارنظام.

دقت و دوام بالا، فک‌ها از فولاد آلیاژی سخت‌کاری‌شده ساخته می‌شوند.

تولید چهارنظام‌های منظم و نامنظم در سایزهای مختلف.

نسبت به سانو و یونیورسال گران‌تر، ولی کیفیت صنعتی و قابل اعتماد دارد.

انتخاب مناسب برای کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی با دقت بالا.

🔹 سانو (SANOU – China)

برند معروف چینی با سهم زیاد در بازار ایران.

بزرگ‌ترین تولیدکننده سه‌نظام و چهارنظام چین.

مزیت: قیمت پایین‌تر، تنوع زیاد.

کیفیت در مدل‌های جدید و اصل قابل قبول است، ولی در مقایسه با فوردا پایین‌تر.

مناسب کارگاه‌های کوچک یا کارهایی که فشار کاری زیاد نیست.

📊 مقایسه برندها
ویژگی‌ها یونیورسال (Universal) فوردا (FORDA) سانو (SANOU)

1-یونیورسال

دقت : متوسط

دوام و عمر : خوب

قیمت : اقتصادی

مناسب برای : کارگاه عمومی

2-فوردا

دقت: بالا متوسط

دوام و عمر: عالی

قیمت: گران‌تر

کاربرد: کار صنعتی و دقیق

3-سانو

دقت : متوسط

دوام و عمر : متوسط

قیمت : ارزان

کاربرد: کارگاه کوچک

✅ جمع‌بندی:

اگر دقت و طول عمر بالا می‌خوای → فوردا انتخاب اول.

اگر قیمت مناسب و کیفیت متوسط رو به خوب می‌خوای → یونیورسال خوبه.

اگر خیلی اقتصادی و برای کار سبک می‌خوای → سانو بهترین گزینه است.

📊 جدول سایزهای رایج چهارنظام و کاربرد
سایز چهارنظام (mm) قطر دهانه (حداکثر کارگیر تقریبی) کاربرد معمول
100 mm (10 cm) حدود 50–60 mm قطعات کوچک، کارهای ظریف، دستگاه تراش رومیزی یا آموزشی
160 mm (16 cm) حدود 90–100 mm قطعات سبک و نیمه‌کوچک، تراشکاری عمومی
200 mm (20 cm) حدود 120–130 mm پرکاربردترین سایز در کارگاه‌ها، مناسب قطعات متوسط
250 mm (25 cm) حدود 160 mm قطعات متوسط تا نیمه‌سنگین، کارگاه‌های صنعتی
315 mm (31.5 cm) حدود 200 mm قطعات سنگین‌تر، ماشین‌کاری دقیق صنعتی
400 mm (40 cm) حدود 250–280 mm قطعات بزرگ و سنگین، ماشین‌های تراش قوی‌تر
500 mm به بالا بیش از 300 mm قطعات بسیار بزرگ (صنایع نفت، کشتی‌سازی، ماشین‌آلات سنگین)
🔎 نکته‌ها:

همیشه باید ظرفیت دستگاه تراش (اندازه مرغک، توان موتور، طول بین دو مرغک) رو در نظر بگیری.

برای کارهای دقیق و سبک → سایز 160 یا 200 مناسب‌تره.

برای کارهای صنعتی و قطعات نیمه‌سنگین → سایز 250 و 315 انتخاب خوبی هست.

برای قطعات خیلی بزرگ → 400 به بالا استفاده می‌شه.